ژ خاس و چاكێن ئێزدیان(پیرافات)
مەهدی حەسەن
پیر ئافات ئێك ژ خاس و باب چاكێن ئێزدیانە خودانێ ئاڤ رابوون و كارەساتێن سروشتی یە،هزرا خوداوەندان هەتا نۆكە دناڤ ئێزدیان دا ب گرنگی مایە و د ڕێورەسمێن ئێزدیاتیێ دا ب باشی مرۆڤ هەست پێ دكەت ئێك ژ وان خوداوەندان (پیرافات)ـە.
پیرافات سوڕا تاوسی مەلەكە، گەلەك یێ ب سوڕ و ب كەرامەت بوو خوداوەندێ ئاڤ رابوون و كارەساتێن سروشتی یە،خودانێ ئافاتا و تۆفان و فەرمان و قڕكرنایە ل دەمێ تەنگاڤیا هەر ئێزدیەكێ هەی هاوارا خۆ د گەهیننە پیرافات و دبتە مەفەر و وان ل تەنگاڤیا خلاس دكەت،وەكی دی ژی هەر گاڤەكا دناڤ مالباتەكێ دە بێ تفاقی و لێك كەفتن دروست بت هاوارا خۆ د گەهیننە پیرافات داكو بێ ئافات ئەو نەخۆشیە دەرباز بت و خودایێ دلۆڤانیێ د دلێ وان بكەت و ب گەهنە تفاقێ و پێك خۆش بن،بەرێ ئێزدیان وەكی پڕانییا مللەتێن رۆژهەلاتا ناڤین، دیاردێن سروشتی د پەرستن و رێز و بەها و پیرۆزی د دانێ و بۆ هەر دیارۆكەكا سروشتی خوداوەندەك دەستنیشان كربوو پەرستگەهـ ژێرا ئاڤاكربوون و قوربانی ژێرا پێشكێش دكرن پەرستنا ڤان دیارۆكان ژی ژ ئالیێ وانڤە بۆ دوو ئەگەرێن سەرەكی دزڤڕین، یان د ترسیان چنكو د زیان بەخش بوون و زیان د گەهاندنە سروشتی و مرۆڤان وەكی بروسیا و پیڤەلەرزا و ئاڤرابوونێ، یانژی حەز ژێ دكرن و كەیفا وان پێ دهات چنكو مایێ خێر و بەرەكەت و خۆشیێ بوون و مفا د گەهاندنە سروشتی و مرۆڤان وەكو بارانێ و رۆژێ، نۆكە ژی ئەم ئێزدی ب ڤان جۆرە بیر و باوەران د داخبارین.
هەر بۆ زانین و نیشانگەهێن پیرافات:
* ل پەرستگەها لالشێ.
* ل گوندێ مەهەتێ.
* ل گوندێ مەحمودا.
* ل گوندێ باعەدرێ.
* ل مەهدەرا بۆزا
* ل گرێ پانێ.
* ل زێوا مەهمەرەشان.
* ل زێوا مەمێ شڤان.
* ل پیراخایێ ل شنگال.
* ل مەرگەها شەرفەدین.
* ل زێوا پیرافات كیس قلعێ.
* ل بێسات و هەریرێ.
* ل گوندێ نفێریێ.
* ل قەزا شنگالێ.
* ل گوندێ خەرشەنییا.
* ل گوندێ خەتارێ.
* ل گوندێ سرێچكا.
* ل سنگاوا.
* ل سلێمانیێ.
* ل خالتا.
* ل زۆزانا.
* ل حەلەبێ.
* ل قەفقاسیا.
* ل پیرانشارێ و …هتد.
زێوا پیرافات د كەفتە گوندێ كیس قلعێ نۆكە موسلمان لێ ئاكنجی نە،ئەڤ گوندێن بن كەندی و دووروبەری كیس قلعێ و هەتا گوندێ كەندالێ ب ڤێ زێوێ ڤە د گرێدای بوون، هەروەسا نیشانگەهەكا پیرافات یا ل دەڤەرا بارزان ئاقدەك و كانیەكا ئاڤێ هەیە د بێژنێ كانیا پیرافات دیسا چیایەكێ ناڤدار ل دەڤەرا بارزان هەیە بناڤێ چیایێ پیرافات، مجێورێن پیرافات ل گوندێ مەهەتێ ل مالا رەحمەتیێ پیر بیبۆی نە و كورێن وی(پیر كرێت و سەعید و فرمان و كەمال)ە و هەر ژ كەڤندا ئەڤێ مالێ خلمەت و سەروەری و مجێورییا پیرافات كرینە و هەموو رۆژێن چارشەمبوویا و هەلكەفتێن ئۆلی چرایێ پیرافات گوری دكەن، سالێ دوو جارا سماتێ دكەن و رێورەسمێن بێلندێن پیرا ل مالا وان دئێنە ب ڕێڤەبرن و هەتا نۆكە بەردەوامن ل ڤێ خلمەتێ.
هندەك سەبەقە ل سەر پیرافاتی:
جەما دبوون جوملەتە
چ پیرەكی ب ئوسفەتە
پیرافات ژێ دچن كەرامەتە
جەما دبوون مال و جۆقە
دلێت ئێزدیان كەتبوون شای و شۆقە
پیرافات مابوو سوڕ ل فۆقە
جەما دبوون مال و پیرە
هەی مێردارۆ یێ فەقیرە
پیرافات كرە خاسێ میرە
رێیا ژ رێیا نەچێرە
تێ هەینە خاسێت جەبێرە
پیرافات كرە پیرێ شاهێ مێرە
رێیا ژ رێیا نورینە
تێ هەینە خاسێت زەرگوینە
پیرافات كرە پیرێ شەمسەدینە.
ژێدەر:
_سەبەقە و جیێن نیشانگەها من ژ رێزدار پیر خەلات ئلیاس زانایێ ئۆلی وەرگرتینە.
_ پەرتۆكا پەروەردا ئێزدیاتیێ.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی