جینۆسایدا شنگالێ بیرنهكا كوور یا چهرخێ بیست و ئێكێ یه
تۆرا لالش – مووسا خالد
بەری”۱۰” دەهـ سالا خەلکێ شنگالێ ب دڕندەترین شێوە ل ڕێكهفتی 3/8/2014ێ ژلایێ رێکخراوا تیرورستێن داعش ڤە هاتنه جینۆسایدکرن، ب سەدان کەسێن بێتاوان ژلایێ تیرورێستان هاتە کۆشتن و ههزاران ژی هاتنه رهڤاندن.
هەر ژ کەڤندا و تا نۆکە زۆربەی جاران کورد و کوردستان ل گەل عێراقا شوڤینێ نهبوویه، چنكو ب ئەنفال و کیمیا باران و جینۆسایدکرن و تەعریبکرنێ و كۆمكووژییان رهفتار یا دگهل مهكری.
تیرۆرستان د كۆمكووژییا ئێزدیان ده بێ جیاوازی پیڕ و جوان و ساغ و نەخۆش و پەككەفتی و گەنج و زەلام ئافرەت ژێك جوداكرن و ههر تهخهك ب شێوازهكی درندانه رهفتار دگهل دكر ژوانژی كوشتنا نێران و رهڤاندنا كچ و ژنان.
كۆمكووژی ئێک ژ مەزنترین تراژیدیا و هێرشا هۆڤانە و ل دژی مرۆڤایهتێ بوو، گهلهك فرمان ب سەرێ کوردێن ئێزدی هاتینە و كۆمكووژییا ڤێ دوماهیێ ب یا ژمارا 74ێ دئێته ناسكرنو ب راستی ژی كارهكێ گهلهكێ درندانه بوو ل دژی كورد و كوردستانێ ب تایبهت كوردێن ئێزدی و دوو جاران زولم ل وان هاته كرن ئێك ژبهر ئاینی و یا دووێ چنكو كوردبوون.
د ئێرشا تیرۆرستێن داعش یا ل سهر شنگالێ ٦٤۱۷ كچ و ژنێن ئێزدیان گرتن، زێدهترى ۳٥۰ ههزار وهلاتيێن ئێزدى ئاوارهى كهمپان ل دهڤهرێن جودايێن ههرێما كوردستانێ بوون، ههروهسا نێزیكى۲٥۰۰ گرتى تا نۆكه دبێ سهر و شینن و رێژەیهکا زۆر ژ خەلکێ شنگالێ قەستا دەڤەرێن هەرێما کوردستانێ کرن و بشێوەکێ گەرم و لسەر راسپاردا حکومەتا هەرێما کوردستانێ ل مزگەفت و دێر و قوتابخانه و مالێن هاولاتیان هاتنە ئاکنجیکرن.
ههروهسان ب تایبەت خەلکێ پارێزگەها دهۆک و زاخۆیێ رێزەکا مهزن لێ گرتن ب مەردینی و باشیا خۆە خەلکێ ئاوارەیێن شنگالێ ڤەحواندن و دەرگەهێن ناڤەندێن خاندنێ هاتنە گرتن ژ پێخەمەت ئاکنجیکرنا خەلکێ شنگالێ دناڤ قوتابخانان دا و حکومەتا هەرێما کوردستانێ هەموو دامودەزگەهێن میری ئێخستنە د خزمەتکرنا خەلکێ شنگالێ دا ئەڤ جینۆسـایدا ھۆڤانە.
د جێنۆسایدێ ده ب زۆری روونشتڤانێن گوندێ کوچۆ ڤهگوهاستنه سوریا و بەعاج و تهلەعفەرو جهێن نەدیار و زۆردارییهكا مهزن د دهرههقێ وان ده هاته ئهنجام دان، ئەڤه برینەکا کوورە و ناهێتە ژبیرکرن و ئێک ژ کارەساتێن مەزنە، کێمیا بارانکرنا هەلەبچە و چەندیین جهێن دی یێن کوردستانێ و زیندانکرن و بەرزەکرنا وهلاتییان ههردهم بهرنامێ دوژمنان بوویه داكو ناسناما كوردستانێ نهمینت ئهڤ كاره دكرن و دكهن.
شههید و بریندار و زیندانێن سیاسی یێن كوردستانێ بەرێ بناغا سەربهخۆ بوونێ یه و موکمکرنا ئیرادە و ھێزێ یه، و د نها دا دهستكهفتێن ل باشورێ کوردستانێ واتا ل هەرێما کوردستانێ ب هەبوونا خۆڕاگریێ و ماندیبوونا خەلکێ ئەڤێ ھەرێمێ یه ئهوژی بهرههمێ سهدان سالایه و خۆە نەدانە پاش و ب درێژیا دیرۆکێ دوژمنێن گەلێ کورد هەموو رێک ژ بۆ ژناڤبرنا نفشێ مللەتێ کورد بکارئیناینە ، كۆمكووژییا شهنگالێ ژی ئێک ژ وان نموونا نە، هزرکرن د روودانەکا ب ئەڤی شێوەیێ هوڤانە ناخێ مروڤایەتیێ دهەژینیت، گەلێ کورد قوربانێن کورد و عەقلیەتا چەپەلێن داعش و و ههموو تاوانێن دژی گەلێ کوردن د سهردهمێ رژێما بهعس ژی ده زۆر ههول ددان ئێزدیان ژ كوردستانێ ب قهتینن بهلێ ئهنجامێن وان د بێ مفا بوون ئهوژی ب خۆراگرییا ئێزدییان و هەبوون و رەسەنیهتییا خوە دپارێزن.
ئهزموونا هەرێما کوردستانێ ب شێوازهكێ سهركهفتی یا بهردهوامه بهرهڤ دەستکەفتێن باشتر ڤە دچت و ههموو ئاین و پێكهاته ب ئازادانه رێ و رهسمێن خۆ یێن ئاینی دگێرن.
جهێ داخێ یە پشتی بورینا دههـ سالان هێشتا خەلکێ شنگالێ دناڤ کەمپاندایه و لەوران فەرە میکانزمەکا نووی دجێبەجێکرنا رێکەفتنامەیا دناڤبەرا حکومەتا هەرێما کوردستانێ و حکومەتا عێراقێ بهێتەکرن داکو ئەڤ ئاوارە و پەنابەر ڤەگەرنه سەر جهـ و وارێن خۆە، و دیسان فەرە وەلاتێن نێڤدەولەتی یێن زلهێز ژی ڤێ کارەساتێ ب جینۆساید قەلەم بدەن چنكو ب راستی تراژیدی و چیروک و وێنەیێن گهلهك یێن درندانه ل دژی خوشك و برایێن مهیێن ئێزددی د ڤزێ فرمانێ دانه.
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی