تۆرا لالش
ناڤێ شرین سلتان ئێزیدا
وێ دەركەڤتی قەلامان و دەویدا
غافلە ئینكار كر گۆ ما نە دیدا
*
غافلە ئینكار كر گۆ ما نە دیدی یە
سلتان ئێزی سڕا مەلكێ بێری یە
ئێ ل ناڤ خاسا سڕ مخفی یە
د میتۆلۆژیا ئێزدیان دا هاتی یە: كەسی خودێ نە دیتی یە، نە وی دەنگە و نە رەنگە، نە خوارن و نەخەوە، یێ دگەل هەموو دەم و هەیوان و بەدیلە، بێ دۆست و هەڤالە، دەمێ مرۆڤان خۆ جودا دیتی ژ هەموو گیاندارێن دی كو خودان عەقلە وی دەمی هزرا هەبوونا خودێ كر و ئاقلێ باش كرە وەكیلێ خودێ ل ئەردی، ل ڤر مەبەست ژ وەكیلی ئەوە كو مرۆڤی ب ئەقلی خودێ وی ناسی:
خەلكۆ ب فكرن ل ڤی عەزمانی
پادشایێ من قانون چێكر و ئاساس دانی
ئاقل هدایەتا وی سلتانی
ل دەسپێكێ مرۆڤی خو ناسكریە و پاشی هزرا هەبوونا چێكەرێ خو كریە، قەولێ تاووسی مەلك دبێژت ئەم چێكەرێن خودایی نە : تو خودایی ئەز خودێدا ما (توخالقی ئەز مخلوقم), ئێزدیاتی تاكە باوەریا ل سەر رویێ ئەردی باوەری ب خودێ یەكتاپەرست هەیە نەك خودا پەرستیێ, یەكتاپەرست هێزا خێر و شەری یەكە (خێرو شەر ژ با خودێ نە)، خوداپەرستی واتە هەبوونا چەند خودایەكە، خودانێ خێرێ و خودانێ شەری.
چەوا ئێزدیان ب سرۆشتی خودێ ناسكر:
میتۆلۆژیا ئێزدیان دبێژن مە خودێ ب دیاردێن سروشتی ناسكریە مینا خودانێ بروسی یە (بروسیێ یە) عبروسە، خودانێ بارانێ مەهمەد رەشان ، خودانێ رۆژێ شێشمە ……. هتد ، ئەڤە وێ چەندێ دگەهینت كو ژێدەرێ پەیدابوونا ئۆلا ئێزدیان سرۆشتە نەك مرۆڤە.
باوەری ب خودێ بوون :
خوێندن و دیتنا دیرۆكا كەڤن ب عەقلیەت و پیڤەرێ نها بۆ ناسكرنا سڕ و كەرامەتێ ئێكە ژ وان هەرەشایە بۆ سەر ئایینان لەورا من دڤێت نموونەكا زێندی بینم بۆ پێكڤە گرێدانا باوەریەكا كەڤن و عەقلیەتا نهو:
دەمێ كەسەك خانیەكی درووست دكەت و ئێكی دی تەماشەی خانی دكەت دێ بێژت نەخشێ ڤی خانی گەلەك جوانە بەلێ نەخشە دانانێ خانی
(ئەندازیاری) نە دیتی یە و ناس ناكەت بتنێ كارێ وی دیتی پەسنا كارێ وی دكەت یان دێ بێژت دیوارێ ڤی خانی باش (رێك و پێك)یێ هاتی یە دروست كرن، بەلێ هۆستایی دیواران نە دیتی یە و ناس ناكەت, بتنێ كارێ وی یێ دیتی و پەسنا كاری وی یا كری، ب كورتی دەمێ كارێ كەسەكی دبینی بەس وی كەسی نەبینی بەس كارێ وی دبینی پەسنا كارێ وی دكەی.
ئێزدی دبێژن كەسی خودێ نە دیتی یە، بەلێ پەسنا كارێ وی دكەن كوچێكەرێ ئەرد و ئەسمانی یە، چێكەرێ چیا و دەشتایە، نەقشێ هەموو نەخشایە.
رامانا ناڤێ خودێ :
دئیزدیاتیێ دا خۆدێ ب سێ هەزار و ئێك ناڤا هاتی یە : 1001 ناڤ ل عەردانە،1001 ناڤ ل بەحرانە و1001 ناڤ ل ئەسمانانە، وەك سەبەقا قەولی خویا دكەت:
پەدشا د ناڤ دورێ دا بوو
ب گرانی سێ هەزار و سێ ناڤ ل خۆ دانا بوو
ناڤەك ژێ باوری پێ ئینا بوو
ل عەردا خودێ ب هەزار و ئێك ناڤایە و ناڤێ مەزن هەر خودێ یە وەك سەبەقا قەولی خویا دكەت ::
سلتان ئێزی بخو پەدشایە
هەزار و ئێك ناڤ ل خودانایە
ناڤێ مەزن هەر خودایە
دمیتۆلۆژیا دئێزدیاندا هاتی یە بەری خودێ چ نەبوویە، رامانا خودا واتە خودێ ژ هەبوونێ یە (ئەزەل)ە، وەك دوعایا سفرێ خویا دكەت :
یا خودێ توی دایمی
تووی كەریمی
تووی رەحیمی
تو مەلكێ عەرشێ عەزیمی
یا خودێ ژ ئەزەلدا توی قەدیمی
تُتاح هذه الصورة أيضا في: کوردی
